Invoering Omgevingswet (en Wkb) opnieuw uitgesteld!

De Omgevingswet (en Wkb automatisch) wordt uitgesteld naar 1 juli 2023. Dat maakt Minister de Jonge bekend in een brief aan de Eerste Kamer. Ook de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) schuift daarmee wederom op.

Als reden wordt aangegeven dat de benodigde ICT – het zogeheten Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) – is nog onvoldoende getest. Voor een zorgvuldige invoering van de Omgevingswet is meer tijd nodig om te oefenen, te testen en te zorgen voor extra ondersteuning bij bevoegde gezagen.

Kwaliteitsborging (Wkb) in de bouw blijft een veelbesproken onderwerp. De Omgevingswet – waaraan de Wet kwaliteitsborging is gekoppeld – is al vaker uitgesteld. Er zal een flink aantal wijzigingen voor aannemers, onderaannemers en professionele klusbedrijven in het bouwproces plaatsvinden.

De komende periode zullen we u uitgebreid informeren over wat de gevolgen zijn en welke oplossingen wij voor u hebben.

Drie doelen Wet Kwaliteitsborging

  • Een verbeterde (borging van de) bouwkwaliteit
  • Een verbeterde positie van de consument
  • Het stimuleren van kwaliteitsverbetering en faalkostenvermindering

    Om dit te bewerkstelligen, wordt een stelsel ontwikkeld voor toetsing op relevante aspecten van kwaliteit van het eindproduct door een onafhankelijke marktpartij. Verder zal een verklaring van de kwaliteitsborger bij oplevering voorwaarde zijn voor ingebruikname en wordt een aantal wijzigingen in het Burgerlijk Wetboek doorgevoerd.

  • Wat verandert er

    Er komen maatregelen om de kwaliteit in de bouw te verbeteren en de positie van de particuliere en zakelijke consument in de bouw te beschermen:

    • De aansprakelijkheid van de aannemer wordt verruimd. Ook als gebreken NIET bij oplevering geconstateerd zijn, blijft de aannemer aansprakelijk. Tenzij de gebreken niet aan de aannemer zijn toe te rekenen. De bewijslast ligt wel bij de aannemer.
    • De 5%-regeling voor de woningbouw gaat veranderen. Het komt neer op vrijgave van de laatste 5% op expliciet aangeven van de consument/opdrachtgever. De bouwer moet daarom het moment van oplevering duidelijk communiceren aan de consument.
    • De aannemer heeft bij woningbouw een informatieplicht en moet de consument/opdrachtgever informeren over de wijze van verzekeren voor gebreken en afbouw.
    • De aannemer moet bij oplevering een opleverdossier aan de consument/opdrachtgever overhandigen waarin volledig inzicht geboden wordt in de nakoming van de overeenkomst.
    • Het stelsel van toetsing op relevante aspecten van kwaliteit wordt aangepast.
    • Vóór in gebruik name van een bouwwerk is een goedkeurende verklaring van een kwaliteitsborger nodig.

    Gevolgen voor ondernemers in de bouw

    Wat blijft:

    • Aanvraag omgevingsvergunning (welstand en bestemmingsplan)
    • (Ontwerpen en) Bouwen conform Bouwbesluit en private eisen,
      Bouwbesluit gaat over in de Bbl (Besluit bouwwerken leefomgeving) zodra de WKB/Omgevingswet van kracht wordt.
    Wat vervalt:
    • Indienen vergunningsgereed ontwerp bij gemeente
    • Toetsing en toezicht door gemeente
    Wat komt erbij:
    • Toetsing en inspectie door kwaliteitsborger
    • Informatie aanleveren aan kwaliteitsborger
    • Informatievoorziening opdrachtgever
    Burgerlijk Wetboek:
    Aanscherping aansprakelijkheid met 'omgekeerde bewijslast' leidt mogelijk tot meer conflicten, arbitrages en dergelijk. De administratieve consequenties van de 'bewijslast' zijn nog moeilijk te overzien. Dit geldt ook voor het opleverdossier.

    Nieuw stelsel:
    Er komt een andere toetser/toezichthouder op de bouw; De uitspraak over kwaliteit verschuift van ontwerp naar gereed product; Opleveringsverklaring van de kwaliteitsborger is nodig voor gereedmelding van de gemeente en in gebruikname pand (via de vergunninghouder).

    Voordelen en nadelen

    Voordelen

    • Vroegtijdige aanlevering van gegevens ontwerp bij gemeente is niet meer nodig. Mogelijk doorlooptijdverkorting vergunningsproces en Toetsen kwaliteitsborger afgestemd op bouwproces (efficiencyvoordeel).
    • Extra set ogen werkt ‘disciplinerend’.
    • Lagere faalkosten door eerder ontdekken van non-conformiteit.
    • Kennis inbreng kwaliteitsborger werkt kwaliteitsverhogend.
    • Rapportage kwaliteitsborger ook bewijsvoering m.b.t. aansprakelijkheid.
    • Toename eigen interne kwaliteitsborging: aantonen dat iets voldoet vs afwijkingen registreren

    Nadelen
    • Kwaliteitsborger toetst intensiever dan gemeente
    • Omgekeerde bewijslast aansprakelijkheid: meer conflicten?
    • Toename kosten kwaliteitsborging versus afname leges (?)
    • Het bijhouden van as built informatie (ook die van onderaannemers) zorgt mogelijk voor extra administratieve lasten

    2Jours helpt u met het vastleggen, opslaan en delen

    Het op een veilige en verantwoorde wijze vastleggen en opslaan van alle relevante informatie. Denk bijvoorbeeld aan certificaten, gebruiksaanwijzingen, leveringsbonnen, (schets)tekeningen, beschrijvingen en/of bestanden zoals tekeningen, rapportages en inspecties.

    Maak eenvoudig met de 2Jours app foto’s, voeg notities toe en deel ze met uw borger. Zo voldoet u aan de wettelijke eisen voor uw dossiervorming en eventuele consumentendossier.

    Extra informatie:

    De Omgevingswet

    De Omgevingswet wordt uitgesteld naar 1 juli 2023. Dat maakt Minister de Jonge bekend in een brief aan de Eerste Kamer. Ook de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) schuift daarmee wederom op. Minister De Jonge stelt dat er meer tijd nodig is om te oefenen en te testen. “Alles afwegend is een nieuwe ingangsdatum van 1 juli 2023 de beste optie, zo vinden ook de provincies, gemeenten en waterschappen. Dit beperkte uitstel zorgt voor zorgvuldigheid én duidelijkheid.

    De Omgevingswet - waaraan de Wet kwaliteitsborging is gekoppeld - bundelt een lappendekken aan wetten en voorschriften in één wet. Daarnaast zorgt de wet voor één digitaal loket dat het voor consumenten en bedrijfsleven makkelijker maakt vergunningen aan te vragen en projecten te starten. Het Koninklijk Besluit dat de eerder beoogde invoering per 1 januari 2023 regelt, trekt de minister in om vervolgens een nieuw besluit in procedure te brengen met als ingangsdatum 1 juli 2023. Als reden wordt aangegeven dat de benodigde ICT – het zogeheten Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) – is nog onvoldoende getest.

    Over de Wet kwaliteitsborging bestaat geen politieke discussie meer: er is groen licht gegeven door de Tweede en Eerste Kamer. Maar vanwege de koppeling aan de Omgevingswet schuift deze wet die moet zorgen voor aantoonbare bouwkwaliteit telkens mee.

    Waarom is de Wkb voor mij van belang?

    Op 14 mei 2019 nam de Eerste Kamer de Wet kwaliteitsborging (Wkb) voor het bouwen aan. Die wet heeft als doel de bouwkwaliteit en het bouwtoezicht te verbeteren door inschakeling van private kwaliteitsborgers. Daarnaast wordt de aansprakelijkheid van aannemers ten opzichte van particuliere en professionele opdrachtgevers uitgebreid. Voor de bouw heeft de invoering van deze wet grote consequenties voor de bedrijfsvoering en het aantonen van de kwaliteit van het bouwwerk. Een goede voorbereiding en hiermee tijdig starten(!) zijn dan ook van groot belang om na invoering niet in de problemen te komen.

    Wkb-clausules

    Als je een werk aanneemt dat na de invoerdatum wordt opgeleverd, raden we aan om in de aanneemovereenkomst een clausule op te nemen over het opleverdossier dat bij de oplevering moet worden verstrekt. Ter ondersteuning hebben we een aantal voorbeelden opgesteld.

    Download hier de wkb-clausules voor het opleverdossier.

    Arjen legt u de Omgevingswet en het proces uit!

    Heel soepel verloopt de invoering nog niet, dat laat Arjan goed zien. Toch gaat de invoering er komen, daar zijn we zeker van, en dan kunt u maar beter goed voorbereid zijn!
    Bekijk video
    Demo aanvragen